فدراسیون انجمنهای ورزشی جمهوری اسلامی ایران

انجمن سپک تاکرا

1390/09/08

انجمن سپک تاکرا
انجمن سپک تاکرا

پیش زمینه و تاریخچه

ورزش سپک تاکرا 500 سال قبل در مالزی پایه گذاری شد که البته آن زمان یک بازی درباری و سلطنتی بود. این ورزش در تایلندtakraw و در فیلیپین sepasepa و در میانمار chingloong و در اندونزی rago و در لائوس kator نامیده می شود. آخرین مدارک و شواهد نشان می دهد که این بازی در قرن پانزدهم در مالاکا یا ملاکا که یکی از شهرهای تاریخی مالزی می باشد، بازی می شده است. این بازی در اواخر دهه ی 1930 تغییراتی کرد و در سال 1935 در نگری سمبیلان و در زمان پادشاهی جورج پنجم و در جشن سالروز تاجگذاری sepakragaنامیده شد. با توجه به اینکه مقدمه ی این ورزش در سالروز جشن گذاشته شد، بنابراین به SepakRega Jubilee نیز شناخته می شود.
نام این ورزش از دو زبان گرفته شده. سپک Sepakدر زبان مالزیایی به معنای ضربه زدن و تاکرا Takrawدر زبان تایلندی یعنی توپ. هنگامی که این ورزش متولد شد تا حد زیادی شبیه ورزش ژاپنی "Kemari", بود.
HTML clipboardعده ای به شکل دایره می ایستادند و با چوب به توب ضربه می زدند و ساعتها به این بازی می پرداختند. به همین دلیل بسیار شبیه بازی کماری بود که بازیکنان یک دایره بزرگ تشکیل می دادند. ساعتها بدون آنکه توپ با زمین تماسی پیدا کند به آن ضربه میزدند و تا زمانی که توپ به زمین می خورد جزو امتیازات آن گروه محاسبه می شد.
به طور کامل مشخص نیست که این بازی چگونه از نگری به مناطق دیگرتوسعه یافت ولی در طول جنگ جهانی دوم این بازی خیلی سریع در پینانگ توسعه یافت و در سالهای بعد از جنگ جهانی دوم به خصوص در دهه ی 50 می توان مشاهده نمود که این بازی در اکثر کشورها و شهرها و جوامع روستایی انجام می شد به خصوص در مناطقی که مردم مالای به اندازه ی کافی بلند قد بودند.اعتقاد بر این است که این بازی مدرن به وسیله ی سه نفر در پینانگ تکامل و توسعه یافت. در فوریه 1945 قوانین نت و قوانین مشابه با والیبال بوسیله ی Hamid Maidin پایه گذاری گردید. او با محمد عبدل رحمان ( بهترین بازیکن Raga Bulatan ) و سید یعقوب ملاقات کرد و سعی نمود برای این رشته وضعیت جدیدی ایجاد نماید. آنها از این موضوع بسیار خوشحال بودند زیرا باعث می شد پاسها سریع تر و استیل لگدزدن به توپ متفاوت و ورزشکاران بلند قد بتوانند این بازی را انجام دهند.
اولین رقابت منظم توسط کلوپ سوویم در 16 می 1945 انجام پذیرفت. این رقابت که معروف به Sepak Raga Jaring شد، سبب گردید این ورزش در شبه جزیره مالای و آسیای جنوب شرقی رواج یابد.
در دهه 50 این بازی اکثراً در مدارس و در زمین بدمینتون انجام می شد. بازیکنان فوتبال معمولاً این بازی را انجام می دادند و این به دلیل شباهت آن با فوتبال بود. انجمن های سپک راگا در شهرهای مختلف مالزی شکل گرفت و بالاخره در 25 ژوئن 1960 در طی سمیناری در پنیانگ، فدراسیون این ورزش شکل گرفت. نمایندگانی از Kedah و Selangor و Negeri و Penang تعیین گردید و اولین رئیس، آقای مود خیر جوهری بود. سال بعد کشورهای آسیای جنوب شرقی در جلسه ای در کوالالامپور پایتخت مالزی جهت مشخص نمودن قواعد استاندارد این بازی دور یکدیگر جمع شدند. جهت ترویج بیشتر این ورزش در مالزی رقابت های داخلی در سال 1962 برنامه ریزی و اجرا گردید. پنانگ برنده ی اولین کاپ طلایی خیر جوهری گردید. از ایــــنرو Sepak Rage Jaring یک ورزش مردمی در کشور گردید و سپک تاکرای مدرن، امروزه ورزش ملی مالزی تلقی می گردد
در سال 1965 این ورزش به چیزی شبیه سپک تاکرا امروزی با قوانینی تغییر یافته انجام می شد. ضمن اینکه کمی بین المللی تر شده بود و در زمینی به اندازه بدمینتون بازی میشد. در بازیهایی آسیایی BEIJING سال 1990، هیروشیما سال 1994 و بانکوک 1998 دارای مدال بوده است. مسابقات زنان در این رشته برای اولین بار در سال 1997 در هشتمین دوره مسابقات جهانی کینز کاپ در تایلند برگزار گردید.

قوانین بازی
اندازه، ارتفاع زمین و ارتفاع تور بازی و به طور کلی سایز زمین مسابقه شبیه زمین بدمینتون است و هر تیمتوجه به نوع مسابقه ای انجام میشود ،3یا 2 بازیکن دارد

شروع بازی
بازی با ضربه سرویس آغاز می شود. شما میتوانید هنگام بازی از سر، پشت سر، پاها وهر جایی از بدنتان به غیر از بازوها از سر شانه تا انتهایی ترین قسمت انگشتانتان استفاده کنید.

امتیازات بازی
هر تیمی که بتواند 2 ست بازی را از آن خود کند برنده مسابقه خواهد بود. هر ست 21 امتیاز دارد که در صورت تساوی بازی به ست سوم کشیده میشود تنها کسب 15 امتیاز برای پیروز شدن تیم مقابل کفایت می کند.

توپ
دو نوع توپ در این ورزش مورد استفاده قرار می گیرد که یک نوع آن غالبا" از مواد پلاستیکی و مشتقاتش (فایبر گلاس) تشکیل میشود و نوع دیگر سالها پیش از نوعی خیزران و بامبو بوده که اکنون منسوخ شده. توپی که از پلاستیک ساخته شده توسط انجمن آسیایی سپک تاکرا به عنوان توپ رسمی (در دو نوع مردان و بانوان) مسابقات شناخته شده است.
وزن توپ بین 170 تا 190 گرم است و سایز محیطی آن 40 سانتی متر می باشد.توپی کوچکتر از توپ هندبال و کمی بزرگتر از توپ سافت بال!

رشته های دیگر سپک تاکرا:

هوپ تاکرا: شبیه بسکتبال؛ با حلقه ای که از سقف آویزان است و5 بازیکن که زیر حلقه هستند باید طی مدت 30 دقیقه با ضربات پا توپ را وارد حلقه کنند
دبل راگا یا دبل تاکرا:این بازی مانند سپک تاکرا بازی میشود با این تفاوت که هر تیم دارای دو بازیکن داخل زمین است و بازیکنان باید سرویس را از پشت خط زمین بزنند در حالیکه بازیکن زننده سرویس خود توپ را برای خودش پرتاب میکند

سپک تاکرای ساحلی: روی شن و ماسه ساحلی مانند والیبال ساحلی که با 4 بازیکن انجام میشود و سرویس از پشت خط زده میشود مانند دبل راگا

سازمان جهانی سپک تاکرا

فدراسیون آسیایی سپک تاکرا(ASTAF)) و فدراسیون جهانی سپک تاکرا(ISTAF) هر دو در بانکوک تایلند مستقر هستند و در حدود 34کشور نیز به عضویت آن در آمده اند
البته در اجلاس جهانی سپک تاکرا که در سال 2011 در بانکوک برگزار شد که برخی قوانین مهم سپک تاکرا تغییر یافت. همچنین برنامه های جدیدی که فدراسیون جهانی سپک تاکرا در برنامه های خود دارد باعث پیشرفت سریعتر این رشته خواهد شد. از جمله این برنامه ها پخش مستقیم بازی های سپک تاکرا از کانالهای معتبر جهانی و برگزاری مسابقات سوپر سری جهانی با شرکت 12 تیم برتر دنیا و همچنین برگزاری جام جهانی سپک تاکرا هر دو سال یکبار از این موارد میابشد.

سپک تاکرا در ایران

اما سپک تاکرا از سال 1381 در زمان ریاست آقای علیپور وارد ایران شد. با حمایتهای آقای علیپور این رشته زیر مجموعه فدراسیون ورزشهای همگانی گشت، آقای علی فولادی راد به عنوان اولین رئیس انجمن سپک تاکرا ایران انتخاب شد، پس از ایشان آقای سلامی به صورت موقت به عنوان سرپرست انجمن انتخاب شد که پس از ایشان آقای سهراب آزاد به عنوان رئیس انجمن منصوب گردید و در حال حاضر نیز مسئولیت این رشته به عهده ایشان میباشد. لازم به ذکر است رشته سپک تاکرا رشد سریع خود را مدیون جمعی از دانشجویان دانشگاه شهید رجایی تهران از جمله محمد یوسفی، محمد صراف رضوی، مهدی رضایی، مسلم خدابخش، محمد مرادی، پیام شیرعلی و... میباشد که علیرغم سختی های فراوان که در ابتدای کار وود داشت خالصانه به رشد این رشته کمک کردند.
سپک تاکرای ایران تا به حال چندین مقام مهم جهانی و آسیایی در کارنامه خود دارد که از جمله اینها میتوان به مقام سوم بازیهای آسیایی داخل سالن ویتنام، کسب مقام اول و سوم جهانی تایلند و کسب مقام اول مسابقات ساحلی عمان اشاره کرد.